Το Άγιο Πνεύμα, Αγια Τριάς και η Εορτή της Πεντηκοστής.

Το Άγιο Πνεύμα, Αγια Τριάς και η εορτή της Πεντηκοστής.

Το Άγιο Πνεύμα στον Χριστιανισμό είναι το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας.

Το Άγιο Πνεύμα είναι η μία από τις τρεις μορφές του Θεού μαζί με τον Πατέρα και τον Υιό. Στην ουσία οι τρεις μορφές μαζί αποτελούν την Αγία Τριάδα.

Ο όρος Άγιο Πνεύμα, χρησιμοποιείται από τις θρησκείες που βασίζονται στην Αγία Γραφή για να περιγράψει είτε τη θεία δύναμη που βρίσκεται σε ενέργεια, είτε το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος.

Σύμφωνα πάντα με τη χριστιανική διδασκαλία, το Άγιο Πνεύμα είναι μία από τις τρεις υποστάσεις ή πρόσωπα της Αγίας Τριάδας, δηλαδή του ενός και μοναδικού Θεού, ομοούσιο (δηλαδή μοιράζεται την ίδια ουσία-ύπαρξη) με τον Πατέρα και τον Υιό. Επομένως το Άγιο Πνεύμα είναι Θεός, που «συμπροσκυνείται και συνδοξάζεται» με τον Πατέρα και τον Υιό.

Μία ιδιότητα του Αγίου Πνεύματος που αναφέρεται συχνά στην Αγία Γραφή, είναι ότι αποτελεί τη θεία δύναμη που ενέπνευσε τους προφήτες να προφητεύσουν τη γέννηση του Ιησού Χριστού και τα Πάθη του. Εντονότερα ωστόσο παρουσιάζεται το Πνεύμα του Θεού στην Καινή Διαθήκη: Κατά τη Βάπτιση του Χριστού, όπου εμφανίζεται με τη μορφή περιστεριού, ενώ συγχρόνως ακούγεται η φωνή του Θεού-Πατέρα (Θεοφάνια), αλλά και στην Πεντηκοστή ως μία «Θεία Ενέργεια» που εμπνέει τους μαθητές του Χριστού να μιλούν διάφορες γλώσσες. Από τον Ιησού Χριστό το Άγιον Πνεύμα αποκαλείται και Παράκλητος.

Από τη διδασκαλία του Χριστού προέρχεται και το δόγμα ότι το Άγιον Πνεύμα είναι η τρίτη υπόσταση της Αγίας Τριάδας, η οποία συμπληρώνει την έννοια του ενός Θεού. Ο Χριστός είπε: «μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτά εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος», παρουσιάζοντας τα τρία πρόσωπα όμοια και αδιαίρετα ως προς το έργο της σωτηρίας του ανθρώπου.

Πώς απεικονίζεται το Άγιο Πνεύμα στην Ορθόδοξη Εικονογραφία.

Τό Άγιο Πνεύμα, το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, εικονίζεται στην ορθόδοξη εικονογραφία μόνο αποστακτικός, δηλ. ὡς εκπορευόμενο από τον Πατέρα  όχι όμως ουσιαστικώς δηλ. μέ τα άλλα δύο πρόσωπα της Αγίας Τριάδος, τον Πατέρα καί τον Υιό

 Οι κυριότερες από τις  απεικονίσεις αυτές είναι:

Η Φιλοξενία του Αβραάμ Η μεγάλη αρετή της φιλοξενίας του Αβραάμ και της Σάρας ήταν αυτή που τους αξίωσε να υποδεχθούν αγγέλους. Οι τρεις Άγγελοι συμβολίζουν τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδας.

Στην Βάπτιση του Ιησού (ως περιστερά μέσα σε μια ακτίνα που κατεβαίνει στο κεφάλι του Ιησού)

Στον Ευαγγελισμό, επίσης ως περιστερά, σε φωτεινή ακτίνα που κατεβαίνει προς την Θεοτόκο από τον ουρανό

Στην Μεταμόρφωση, παριστάνεται ως φωτεινή νεφέλη

Στην Πεντηκοστή με τη μορφή πύρινων γλωσσών

Αγ. Τριάς Η εικόνα απεικονίζει τον Πατέρα ως γέροντα, τον Υιο ως νεαρό άνδρα και το Άγιο Πνεύμα ως περιστέρι. Αν και  είναι με βυζαντινή τεχνοτροπία δεν αποτελεί ορθόδοξη απεικόνιση αλλά πρόκειται για δυτική επιρροή. Η εικόνα αυτήν άρχισε να κάνει έντονη την εμφάνιση της στην Ορθόδοξη Εκκλησία κυρίως  κατά τους μεταβυζαντινούς χρόνους.

Εορτή του Αγίου Πνεύματος

Η γιορτή του Αγίου Πνεύματος πέφτει πάντα Δευτέρα και για πολλούς είναι αργία.

Σύμφωνα με την Καινή Διαθήκη, 10 μέρες μετά την Ανάληψη και 50 μέρες μετά το Πάσχα, οι 12 Απόστολοι είχαν συγκεντρωθεί σε ένα σπίτι που βρισκόταν στα Ιεροσόλυμα. Ήταν η ώρα ενάτη πρωινή, όταν ξαφνικά ακούστηκε μια παράδοξη βοή σαν δυνατός αέρας και κάτι σαν γλώσσες φωτιάς στάθηκαν πάνω από το κεφάλι των Αποστόλων.

Την ημέρα εκείνη ήταν επίσης μια από τις μεγάλες γιορτές των Ισραηλιτών. Τη γιόρταζαν πενήντα μέρες ύστερα από το Πάσχα ως ανάμνηση της παράδοσης των 10 εντολών που έδωσε ο Θεός στον Μωυσή.

Τότε έρχονταν στην Ιερουσαλήμ πάρα πολλοί Ιουδαίοι από πολλά μέρη του κόσμου, για να γιορτάσουν την εβραϊκή γιορτή της Πεντηκοστής. Έρχονταν να προσκυνήσουν στο μεγαλοπρεπή ναό του Σολομώντα, πού ήταν κι ο μοναδικός τους ναός.

Ανάμεσα τους ήταν ακόμα και Έλληνες, Πάρθοι, Μήδοι και Ελαμίτες, κάτοικοι της Μεσοποταμίας, της Καππαδοκίας, του Πόντου, της Ασίας, της Φρυγίας, της Παμφυλίας, της Αιγύπτου, της Κυρήνης, Ρωμαίοι πολίτες, Κρητικοί και Άραβες πού μιλούσαν διάφορες γλώσσες. Άλλοι απ’ αυτούς ήταν ιουδαϊκής καταγωγής και άλλοι προσήλυτοι.

 Στα πλήθη που μαζεύτηκαν, οι Απόστολοι με πρωτοφανές θάρρος διηγούνταν τα μεγαλεία του Θεού. Όλοι άκουγαν έκπληκτοι και με απορία, ο καθένας στη δική του γλώσσα, τους μαθητές του Χριστού. Όλοι τους απορούσαν για την πολυγλωσσία αυτή των Αποστόλων. Όσοι τους γνώριζαν σαν αγράμματους ψαράδες της Γαλιλαίας, δεν μπορούσαν να εξηγήσουν τη μεταβολή αυτή.

Στο απορημένο πλήθος ανέλαβε να μιλήσει ο Απόστολος Πέτρος. Τους θύμισε τα όσα είχε πει ο Θεός στους Ισραηλίτες μέσω του προφήτη Ιωήλ: Μετά τους μίλησε για τον Ιησού, τον οποίο, ενώ εκείνοι σταύρωσαν, και ο Θεός Τον ανέστησε. Οι ίδιοι οι μαθητές ήταν μάρτυρες αυτής της αλήθειας. Στο τέλος κάλεσε όλους τους συγκεντρωμένους να μετανοήσουν και να βαπτιστούν στο όνομα του Χριστού, για να συγχωρηθούν οι αμαρτίες τους και να πάρουν τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος.

Το κήρυγμα του Πέτρου είχε ως συνέπεια εκείνη τη μέρα να πιστέψουν και να βαπτιστούν περίπου τρεις χιλιάδες άνθρωποι. Οι νέοι αυτοί πιστοί μαζί με τους Αποστόλους και όσους άλλους είχαν πιστέψει παλιότερα, αποτέλεσαν την πρώτη Χριστιανική Εκκλησία. Από τότε η ημέρα της Πεντηκοστής ονομάζεται και γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας.

 Η Εβραϊκή γιορτή της Πεντηκοστής.

Εκτός από τη εορτή των 10 εντολών που έδωσε ο Θεός στον Μωυσή, στα παλαιά χρόνια η εορτή αυτή αντιστοιχούσε με την επίσης μεγάλη ετήσια εορτή των Ιουδαίων η οποία στις Εβραϊκές Γραφές (Παλαιά Διαθήκη) αποκαλείται Γιορτή του Θερισμού ή Γιορτή των Εβδομάδων, η οποία ήταν καθαρά γεωργική. Τη γιόρταζαν πενήντα μέρες μετα από το Πάσχα και λεγόταν Σαβουώθ.

Την ημέρα εκείνη κάθε οικογένειας προσέφερε στον Θεό ένα δεμάτι κριθάρι η τα “πρωτογεννήματα” δηλαδή τους πρώτους καρπούς της σοδειάς των διαφόρων σιτηρών και δημητριακών. Το έθιμο αυτό συνεχίστηκε για πολλά χρόνια.

Στη σημερινή εποχή, οι ημέρες της Εβραϊκής Πεντηκοστής εορτάζονται με κατανάλωση διαφόρων γαλακτοκομικών προϊόντων αλλά και με αγρυπνίες.

Αν και  η Χριστιανική πεντηκοστή και η Εβραϊκή Πεντηκοστή  εορτάζετε 50 μέρες μετά το Πάσχα, το γεγονός της εορτής είναι τελείως διαφορετικό.

Βέβαια η Χριστιανική Πεντηκοστή έχει τις ρίζες της στην Εβραϊκή. Ωστόσο θεωρείται μια εντελώς διαφορετική γιορτή.