Άγιος και Όσιος
Τι σημαίνει Άγιος και τι Όσιος;
Τι είναι Άγιος.
Η λέξη Άγιος προέρχεται από την αρχαία ελληνική και σημαίνει τον αμόλυντο και καθαρό. Είναι επίθετο που περικλείει την έννοια της απόλυτης ιερότητας και αγνότητας. Αυτό αποδίδεται κυρίως σε πρόσωπα και πράγματα που έχουν σχέση κυρίως με τον Θεό.
Η λέξη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να χαρακτηρίσει τη φύση και την υπόσταση του Θεού και σε πολλές περιπτώσεις η λέξη Άγιος (ή Όσιος) χρησιμοποιείται για κάποιον άνθρωπο ο οποίος έχει ανακηρυχθεί από την Εκκλησία ότι είναι καθαγιασμένος από το Θεό.
Για να ανακηρυχθεί κάποιος Άγιος στην Ορθόδοξη Εκκλησία, χρειάζεται να συμπληρωθούν αρκετά χρόνια από τον θάνατό του (περίπου 40).
Άγιους συναντάμε σε αρκετές θρησκείες ή δόγματα θρησκειών.
Στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους (Μωσαϊκός Νόμος) επικρατούσε η άποψη ότι Άγιος είναι μόνο Ενας, ο Θεός.
Στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους ο Απόστολος Παύλος αποκαλεί Αγίους όλους τους βαπτισμένους Χριστιανούς, που ζουν σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, που αγωνίζονται για την σωτηρία της ψυχής τους και που επιδιώκουν να κατακτήσουν την Βασιλεία του .
Στον 4ο αιώνα ο τίτλος Άγιος αρχίζει να αποδίδεται μόνο σε λίγους , που ξεχωρίσαν για το μαρτύριό τους, για την ζωή τους και για τα θαύματά τους.
Τι είναι Όσιος.
Στην αρχαία ελληνική η λέξη Οσιος σημαίνει αυτός που είναι αφιερωμένος στον Θεό.
Στην χριστιανική ορολογία αφορά τους μοναχούς ή τις μοναχές οι οποίοι αρνήθηκαν κάθε κοσμική απόλαυση και αφοσιώθηκαν στην ψυχή και το σώμα στον Θεό.
Βέβαια δεν πέρασαν από το μαρτύριο του αίματος και του σωματικού πόνου όπως οι μάρτυρες αλλά πέρασαν το μαρτύριο της συνειδήσεως και έτσι έγιναν και αυτοί άγιοι. Το Ορθόδοξο αγιολόγιο της Εκκλησίας με τον όρο Όσιο δεν κάνει κάποια διάκριση μεταξύ των Αγίων και των Οσίων. Δηλαδή δεν μπορεί κάποιος από αυτές τις δύο κατηγορίες να είναι περισσότερο ή λιγότερο άγιος αλλά δίνοντας τον συγκεκριμένο χαρακτηρισμό (δηλαδή του Οσίου) σε κάποιον σημαίνει ότι ο συγκεκριμένος Άγιος ήταν μοναχός ή ασκητής.
Δηλαδή και οι Όσιοι είναι Άγιοι. Για την θεολογία οι Όσιοι είναι απλά μία συγκεκριμένη κατηγορία Αγίων.
Σήμερα η επιστήμη της Θεολογίας χωρίζει τους αγίους στις εξής ομάδες.
Τον τίτλο της Υπέρ Αγίας έλαβε η Παρθένος Μαρία και ακολούθησαν οι Απόστολοι του Κυρίου.
Οι Άγγελοι καθώς και πολλά από τα πρόσωπα της Παλαιάς Διαθήκης επίσης απόκτησαν τον τίτλο αυτόν.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ.
Απόστολοι είναι οι άγιοι που ήταν οι μαθητές του Κυρίου.
ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ.
Αποστολικοί πατέρες είναι οι άγιοι που ήταν οι μαθητές των Αποστόλων (δηλαδή των μαθητών του Κυρίου).
ΑΠΟΛΟΓΗΤΕΣ.
Απολογητές ονομάζονται οι Άγιοι που ανέλαβαν να υπερασπιστούν τον Χριστιανισμό απέναντι σε φιλόσοφους, ηγεμόνες, βασιλείς και αυτοκράτορες, θεωρητικά ή γραπτά. Δηλαδη με επιστολές ή με τον λόγο τους δηλαδή υπερασπίστηκαν θεωρητικά την χριστιανική πίστη απέναντι στους ισχυρούς της εξουσίας.
ΔΙΚΑΙΟΙ.
Δίκαιοι είναι όλοι οι άγιοι που έζησαν πριν την γέννηση του Χριστού έχοντας πίστη στον Έναν και Μοναδικό Θεό και ήλπιζαν ή προφήτευσαν τον ερχομό του Χριστού.
ΘΕΟΛΟΓΟΙ.
Θεολόγοι είναι αυτοί που όχι μόνο μίλησαν για τον Θεο με τα γραπτά τους αλλά και με το παράδειγμα της ζωής τους. Τον τίτλο του Θεολόγου που είναι πολύ σημαντικός, τρεις μόνο κατέχουν αυτόν τον τίτλο. Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, ο Ιωάννης ο Θεολόγος και ο Συμεών ο νέος Θεολόγος.
ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΕΣ.
Ιερομάρτυρες ονομάζονται όσοι από τους Μάρτυρες ήταν Ιερομένοι
ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΙ.
Ισαπόστολοι ονομάζονται οι Άγιοι Όλοι που έκαναν αποστολικό έργο ισάξιο των Αποστόλων
ΜΑΡΤΥΡΕΣ.
Μάρτυρες είναι όλοι όσοι μαρτύρησαν για την πίστη τους, βασανίσθηκαν και θανατώθηκαν ιδιαίτερα κατά τους πρώτους μεγάλους διωγμούς. Οι Μάρτυρες είναι χιλιάδες και φυσικά δεν είναι όλοι γνωστοί.
ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΕΣ.
Μεγαλομάρτυρες είναι όσοι από τους Μάρτυρες υπέστησαν μεγάλα βασανιστήρια και θανατώθηκαν με φρικτό και βάρβαρο τρόπο.
ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΕΣ.
Νεομάρτυρες ονομάζονται όσοι από τους Μάρτυρες μαρτύρησαν την εποχή της Τουρκοκρατίας.
ΟΜΟΛΟΓΗΤΕΣ.
Ομολογητές ονομάζονται οι Άγιοι που διώχθηκαν και βασανίσθηκαν, που ομολόγησαν την πίστη τους, αλλά που τελικά δεν θανατώθηκαν και επέζησαν των βασανιστηρίων τους.
ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΕΣ.
Οσιομάρτυρες ονομάζονται όσοι από τους Μάρτυρες ήταν μοναχοί, ασκητές και ερημίτες.
ΟΣΙΟΙ.
Όσιοι ονομάζονται οι Άγιοι που εγκατέλειψαν τον κόσμο και αφιερώθηκαν εξ ολοκλήρου στον Θεό. Τον λάτρεψαν σε ερήμους και σε κακοτοπιές με πίστη για όλη τους την ζωή και τελικά “κοιμήθηκαν εν ειρήνη”.
ΟΣΙΟΠΑΡΘΕΝΟΜΑΡΤΥΡΕΣ.
Οσιοπαρθενομάρτυρες ονομάζονται οι γυναίκες μοναχές, μάρτυρες της πίστης που θανατώθηκαν με μαρτυρικό τρόπο.
ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ.
Πατέρες ονομάζονται οι Άγιοι μοναχοί, κληρικοί και ιδιαίτερα οι Επίσκοποι που διακρίθηκαν για το έργο τους και δικαίως κατέχουν αυτόν τον τίτλο.